Sámediggi gáibida giellalága
Sámediggi bivdá ráđđehusa ásahit sierra lága mii sihkkarastá sámi álbmoga giellavuoigatvuođaid Ruoŧa álbmotrievttálaš geatnegasvuođaid vuođul.
Sámediggi oaidná ahte lea dárbu sierra láhkii mii sihkkarastá sámi álbmoga giellarivttiid ja čalmmustahttá Sámedikki ovddasvástádusa jođihit sámi giellabarggu. Dakkár láhka livččii lunddolaš oassin nannoset iešmearrideamis. Áigumuš lea buohtalastit dakkár giellalága Norgga ja Suoma lágaiguin Davviriikkalaš sámekonvenšuvnna jurdaga mielde, ja dakko bokte álkidahtti rádjerasttildeaddji ovttasbarggu.
- Sámedikki giellalávdegoddi lea máŋgii cuigen dárbbu sierra láhkii mii vuhtiiváldá sámi gielladárbbuid ja mii attášii buoret suoji visot sámi gielaide, lohká Sámedikki giellalávdegotti ságadoalli Lars Miguel Utsi.
Sámit leat našuvnnalaš unnitloguálbmot ja danin suddjejuvvojit min giellarievttit Eurohpáráđi giellajulggaštusa (rámmakonvenšuvnna) bokte, ja álgoálbmogin suddjejuvvot maiddái Álgoálbmotjulggaštusa bokte.
- Midjiide sámiide livččii sierra lágas stuora mearkkašupmi daningo dat addá sámi álbmogii buoret vejolašvuođa hábmet giellapolitihkalaš barggu. Dat lea maiddái stuora lávki rievttes guvlui sámi iešmearrideami dáfus. Ja maiddái oahpahusperspektiiva lea ágga ollašuhttit sámiid giellarivttiid sierra lágain, joatká Lars Miguel Utsi.
Sámiid stáhtus álgoálbmogin ja našuvnnalaš unnitloguálbmogin dagaha ahte leat máŋga riikkaidgaskasaš olmmošvuoigatvuođainstrumeantta mat fertejit vuhtiiváldot. Ruoŧas lea goit vihttanuppeloht jagi leamaš olu sáhka unnitloguvuoigatvuođain ja lágain mat suddjejit ja nannejit vihtta almmolaš našuvnnalaš unnitloguálbmoga. Vaikko ráđđehusvuođđu lea rievdaduvvon nu ahte sámiid stáhtus álgoálbmogiin deattuhuvvo eanet, de leat lágat mat nanneše álgoálbmotrivttiid bisson rievdatkeahttá.
Giellajulggaštusa ratifiseremiin lea Ruoŧŧa bidjan iežas vuollelit dássái sámi gielaid suddjemis go dat guokte nuppi davviriikka Norga ja Suopma. Go Ruoŧas leat geahppaset gáibádusat giellasuddjemii, de dagaha dat ahte sámegielat gieđahallojit iešguđet ládje davviriikkain. Sámediggi čuoččuha ahte giellaláhka ferte deavdit vuoigatvuođa beassat geavahit sámi gielaid ja ahte dat leat olámuttus, ja ahte dain lea bijut suddjema, nannema ja ealáskahttima várás. Láhka berre maiddái čielggadit Sámedikki ja iežá hálddašaneiseválddiid ovddasvástádusa suddjet ja nannet sámegielaid, dás maiddái oahpahusa ja sosiála bálvalusaid. Sámedikki ipmárdus lea ahte láhka galgá boahtit dálá lágaid sadjái mat gusket sámiid giellarivttiide.
Sámedikki doaibmaprográmma evttohusas sámi gielaid suddjemii, leat olu evttohuvvon bijut sámi gielaid ealáskahttima váste, ee. Giellajulggaštusa ratifiseren nu ahte boahtit seamma dássái go Norga ja Suopma, ja sierra lága ásaheapmi mii sihkkarastá sámi álgoálbmoga gielalaš vuoigatvuođaid.
Váldde oktavuođa:
Lars Miguel Utsi
Sadjásaš stivraságadoalli ja Sámedikki giellalávdegotti ságadoalli
070-349 29 68