Kirsi Paltto jïh Jan Skoglund Paltto

Kirsi Paltto, reakadi 1974 jïh Jan Skoglund Paltto, reakadi 1961 årroeminie jïh barkeminie Karasjokesne Finnmarkesne,Nöörjesne.

Kirsi lea saemiengïelem lïereme gosse geerve lij jïh aaltese ïedtjine aerpiegïelem lohkeme masteere raajan. Dovne Jan lea saemiengïelen lohkeme jïh lissine jeatjah aamhtesh goh learoevierhtiepedagogihke.

Kirsi Paltto jïh Jan Skoglund Paltto leah bijjelen göökteluhkiej jaepiej barkeme jïh tjamki iedtijem utniejægan gïelem evtiedidh jïh vaarjelidh. Kirsi jïh Jan ligan vihkeles jïh joekoen eadtjohke orreme jïh vijriedamme dam darjomem gusnie maehtiejægan noerhtesaemien, luvlesaemien jïh åarjelsaemien evtiedidh jïh vaarjelidh.

Paarretje-guaktah Paalto baalhkam åådtje juktie gellie jaepiej barkeme dah gïelide noerhtesaemien, luvlesaemien jïh åarjelsaemien evtiedamme.

Kirsi Paltto jïh Jan Skoglund Paltto leah sotnen ïedtjeles barkojne våaroem buektiehtamme dovne toelhkestidh jïh jarkoestidh maanajgærjah, geervelitteratuvrh, learoevierhtieh jïh maajhööhpehtimmie. Sotnen darjome lea stuerebe jïh stuerebe sjïdteme. Maajhööhpehtimmie sotnen jïjtse portaalen baaktoe E-skuvla gusnie  jeenemes lea saemien lohkehtimmie maanide, noeride jïh geerve-almetjidie. Daennie barkosne lea aaj maajhööhpehtimmie goh kuvsjh jïh naan dïrregh easkah aelkiejidie jïh dah gïeh sijhtieh jienebe lohkedh. Dah nöörjen skuvli learoesoejkesjidie leah våaroem orreme ööhpehtimmide sjïehtesjadtedh skuvlide jïh gåetide.

Paarretje-almetjh Pallto lea dej minngemes jaepide aaj orre vuekie evtiedamme gosse lea jarkoestamme dej væhtaraajroe gærjide Bamse noerhtesaemiengïelese. Dej guaktah leah aaj evtiedamme interaktijve learoevierhtie jïh appah telefovnide maanide jïh geerve-almetjidie guktie dejnie vuekine aelhkie gïelem lïeredh, dah leah aaj noerhtesaemien, luvlesaemien jïh åarjelsaemiengïelesne.

Dej jaepiej mah lij vaaseme vierhtiedimmiemoenehtse åtna Kirsi Paltto jïh Jan Skoglund Paltto vihkeles tsïeglem orreme goh lïerehtimmievuekie evtiedamme jïh dïrregh dovne aaj easkah aelkiejidie jïh maanide gïeh leah voestesgïeline, noeride jïh geerve-almetjidie.

Sotnen barkoen baaktoe dej guaktah leah vuesiehtamme jis barre eadtjohke jïh staalehke leah maahta oktegims almetje jïjnjem darjodh gïelebarkoe gaavhtan.



Ingá Márjá Steinfjell jïh Máret Steinfjell

Ingá Márja Steinfjell , reakadi 1981  jïh Máret Steinfjell, reakadi 1984 byjjenigan Kautokeino Finnmarkesne, Nöörje jïh aaj maadtoem åarjelsaemien dajvesne Nöörjen bielesne utniejægan. Åabpetje-guaktah dovne noerhtesaemien jïh åarjelsaemien soptsestægan, åarjelsaemien gïele lea mahte gaarvenamme gosse barre 500 almetjh gïeh saemiestieh. Ij åarjelsaemien govlh dan jïjnjh aarkebiejjesne, meedijisnie jallh jeatjah vihkeles sijjieh mah maehtieh maanide jïh noeride viehkiehtidh gïelem govledh.

Dovne Ingá Márjá Steinfjell jïh Máret Steinfjell lægan journalisth jïh ïedtjem utniejægan saemiestidh, dellie eeremes dam åarjelsaemiengïele. Dej guaktah leah sotnen barkoen baaktoe buektiehtamme åarjelsaemiej dajvesne jienebe sijjieh gaavnedh, gusnie maehtieh saemiestidh, jïh aaj gïelem  vååjnesasse bïejedh dovne Sveerjesne jïh  Nöörjesne, nemhtie guktie  åarjelsaemiengïelem lea evtiedamme. Ingá Márjá jïh Máret lægan staalehkh jïh buerie mïeline dah guaktah jeatjah baalkah ohtsedamme jïh gaavneme saemien gïelen gaavhtan. Dannasinie dah guaktah lægan vihkeles guhkiedæjjah gaa jhkesh noeride abpe Saepmesne.

Dam minngemes vihkeles aamhtese maam Ingá Márjá jïh Máret Steinfjell darjoejægan åarjelsaemien gïelen gaavhtan, lea dïhte skoerehtimmie Steinfjell & Steinfjell akten tæjmoen fïerhten våhkoen mij Sveerjesne, Nöörjesne jïh Sovmesne gåvloes.

Daennie saemien siebriedahkesne jïh noerekultuvresne lea daate programme aarkebeajjetji aamhtesi bïjre jïh aaj aamhtesh mah leah naan aejkien geerve bïjre soptsestidh bijjiedamme. Daate programme baalkam vuesehte jïh gïehtele åarjelsaemiengïele edtja soptsestimmiem gïelem sjïdtedh, mij joekoen dam åarjelsaemien aarkebiejjie gïelem iedtjelgehtedh, jïh noeride jaksa gïeh gïelem aatskadieh bååstede vaeltedh jïjtsene aerpiegïelem. Daate skoerehtimmie lea vuesiehtamme gïelelohkehtimmie ij gellien aejkien daarpesjh dan alvas årrodh, tjoevere aaj sijjem gaavnedh gusnie maehtieh lustestalledh aaj.

Eakan Ingá Márjá jïh Máret Steinfjell mestie bïllh saemiestidh jïh gaajhkesh dovnem ïdtjelgehtedh saemiestidh, seamma sahth magkerh duekiem jïh maahtoem utnieh. Dan vaeniem bodtem daate skoerehtimmie, lea sjïdteme goh gïele lea bijjiedamme  mij lea vihkeles biehkiem gïeleskreejrehtimmesne dennie åarjelsaemien dajvesne jïh aaj gosse åvtese vuejniejibie abpe Saepmesne.

Vierhtiedimmiemoenehtse åtna dejtie göökte noere nyjsenæjjide ennje jienebe maehtiejægan åarjelsaemien dajvese sjïeledidh jïh åabpetje-guaktah Steinfjell åvtese skreejrie jeatjah vuekiem jïh darjomh mij åarjelsaemien staatusem bijjede jïh saemien maanide jïh noeride eevtjedh saemiestidh.