Preassadieđáhus Čearddalaš dovddaldagaid lávdegottis
Sámi parlamentáralaš ráđi ja Sámiráđi oktasaš lávdegoddi sámi čearddalaš dovddaldagaide almmuha dál čohkkehuvvon dokumeantta sámi álbmotlávlagiin (Sámeálbmoga lávlla) ja sámi álbmotluđiin máŋggaid sámi gielaide. Álggus šaddá digitála almmuhus mii boahtá leahkit sámedikkiid ja Sámiráđi ruovttosiidduin.
1986 Sámiráđi 13:t sámekonferánsa Åres dohkkehii sámi leavgga dovddaldahkan buot sámiide. Seammás mearriduvvui ahte Sámi soga lávlla dahje Sámi álbmotlávlla, almmolaččat galggai nammaduvvot Sámiid álbmotlávlan. Teaksta lea čállon 1906 mearrasámis Isak Sabas (1875-1921) ja melodiija lea komponerejuvvon Arne Sörlies.
Borgemánus 2022 mearridii 22:t sámekonferánsa Váhtjeris/Jielleváris nammadit “Sámieatnan duoddariid” álbmotluohtái Sámeálbmoga lávlaga lassin. Luohti lea čállon suoma-sámi čállis, musihkkáris ja dáiddáris Nils-Aslak “Áillohaš” Valkeapääs guhte bijai luođi 70-logus. Luođis eai leat nuohtat muhto galgá leat vejolaš heivehit dan daid sierra juoiganárbevieruide Sámis. Luohti lea dál maid jorgaluvvon máŋggaid sámi gielaide.
- Lea stuorra bargu čohkket daid sierra giellaveršuvnnaid mat leat ja almmuhit oktasaš dokumeantta mii sáhttá šaddat mihtilmas boahtteáiggis. lávdegotti ságadoalli Lars-Jonas Johansson lohká.
- Mii vuordit ahte dokumeanta dárkkistuvvo ja sáhttet boahtit oainnut maid mii dárbbahit gieđahallat. Danne dát lea vuosttaš almmuhus man mii dál geigejit sámi álbmogii njeallje riikkas, Lars-Jonas Johansson lohká.
Vuosttaš sámi riikačoahkkin leai Tråantes guovvamánu 6 beaivvi 1917. Čoahkkin čohkkii badjel čuohti sámi Ruoŧas ja Norggas, ja dain stuorra oassi nissoniin. Leai vuosttaš gearddi sámi historjjás go davvi- ja oarjánsámit Norggas ja Ruoŧas čoahkkanedje rájáheames čoahkkimii digaštallat oktasaš váttisvuođaid. Danne lea 6 beaivi guovvamánus válljejuvvon sámi álbmotbeaivin, dahje Sámeálbmoga beaivin.
Oktavuođaolbmot:
Čearddalaš dovddaldagaid lávdegotti ságadoalli.
Lars Jonas Johansson
tel. +46-70-252 17 66, lars-jonas.johansson@sametinget.se
Ol Johan Gaup, ledamot
+47 977 34 966, oljohangaup@gmail.com
Pirita Näkkäläjärvi, ledamot
+358 40 3577 006, pirita.nakkalajarvi@gmail.com