Sámediggi oassálastá ON Bistevaš forumas New Yorkas
Sámediggi oassálastá ON Bistevaš forumas dege eŋgelasgillii UN Permanent Forum on Indigenous Issues (UNPFII) 17 čoahkkimis New Yorkas cuoŋománu 16-27 beivviid. Dán jagi váldofáddá čoahkkimis lea Indigenous Peoples’ Collective Rights to Land, Territories and Resources, mii maiddái lea guovddáš oassi Sámedikki barggus sámi álbmoga eanan- ja čáhcevuoigatvuođaid nannemiin.
Sámedikki ovddasteaddjit Bistevaš forumas dán jagi leat stivraságadoalli Per-Olof Nutti, Boazodoallo-, biras- ja servodatossodaga hoavda Lars-Ove Sjajn, ráđđeaddi Lars-Anders Baer ja jurista Matilda Månsson. Maiddái kultur- ja demokratiijaministtar Alice Bah Kuhnke ja su virgeolbmot oassálastet forumas.
Bistevaš forum
UNPFII lea ráđđeaddi orgána ON ekonomalaš ja sosiála ráđđái (ECOSOC). Dán foruma ulbmil lea:
- leahkit áššedovdin ja addit rávvagiid ECOSOC:ii álgoálbmotáššiin
- Loktet máhtu ja buoridit álgoálbmotdoaimmaid integrerema ja ovttastahttima ON-vuogádaga siskkobealde
- Ráhkadit ja juohkit dieđuid álgoálbmotáššiin
Foruma vuosttaš vahkku leat rabas čoahkkimat. Nuppi vahkku leat eahpeformála čoahkkimat daidda lahtuide geat leat bistevaš forumis, ja ng. regionála ságastallamat stáhtaid, ON-organisašuvnnaid ja álgoálbmogiid gaskka. Sámediggi oassálastá šiehtadallamiin vuosttaš vahkku. Buohtalaga šiehtadallamiiguin leat maiddái liige- dáhpáhusat dege side-events gos stáhtat, álgoálbmogat ja organisašuvnnat besset muitalit máilmmi álgoálbmogiid dilálašvuođain.
Sámediggi čuovvu iešguđet digaštallamiid (geahča prográmma) ee. ON álgoálbmotáššiid erenoamášraportevrrain mat ee. guoskkahit olmmošvuoigatvuođaid.
Mánnodaga lei Per-Olof Nutti mielde čoahkkimis mas fáddán lei Sami Story-Telling and Healing in Finland ja maid Suoma Sámediggi, Suoma Sámi Nuorat, MADRE ja the Network for Religious and Traditional Peacemakers lágidedje, ja man Suoma ON ovddastanovttadat lei dorjon. Per-Olof Nutti doalai doppe sáhkavuoru mas muitalii duohtavuođakommišuvnna birra ja historjjá ja daid gillámušaid birra maid Ruoŧa sámit leat vásihan. Dan sáhtát lohkat dás.
Sámediggi doalai distaga side-eventa ovttas OECD:ain álgoálbmogiid eananvuoigatvuođaid, hálddašeami ja ekonomalaš ovdánahttima birra Ruoŧas. Per-Olof Nutti sávai buohkaide bures boahtima luđiin. Chris McDonald OECD:s muitalii Linking indigenous communities with regional development nammasaš prošeavttas mas Sámediggi lea mielde, ja OECD galledeami birra Ruoŧas guovvamánus dán jagi. Matilda Månsson čilgii ges eastagiid ja hástalusaid maid sámit vásihit Ruoŧas iežaset eananarievtti ektui ja riektái daid hálddašit, ja muhtun áicamiid mat Sámedikkis ledje OECD galledeamis das ahte mii ferte rievdaduvvot. Sáhkavuoru eŋgelasgillii ja dieđuid side-eventa birra gávnnat dás olgešbealde. Lars-Anders Baer buohtastahtii loahpahettiin dili Norggain, Suomain ja Kanadain.