Dat veahkaváldi ja vealaheapmi maid Ruoŧa stáhta lea dagahan sámiide ja mii ain dáhpáhuvvá máŋgga suorggis, lea dávjá juoga maid mearrádusdahkkit ja almmolašvuohta ii oba dieđe ge. Olbmuid vásáhusat dán vealaheamis eai leat ovdal leamaš čihkkon. Dán sevdnjes historjjá ferte buktit beaivečuovgga ovdii vai máhttu sámiid birra buorrána.

Riikkaidgaskasaš moaitimat

Riikkaidgaskasaš orgánat dego ON ja Eurohpáráđđi, cuigejit jámma ahte Ruoŧŧa ii doahttal sámiid njuolggusvuođaid ja ahte vealaheapmi váikkuha sámiid dillái. Vealahanáittardeaddji ja Sámediggi leat cuigen ahte lea dárbu nuppástuhttimii, ja leat ohcalan doaimmaid maiguin čájeha vuostehágu ja maiguin loahpaha koloniála árbbi ja vealaheaddji struktuvrraid.

Maid galgá duohtavuođakommišuvdna bargat?

Duohtavuođakommišuvdna čohkke ja čilge veahkaválddálaš vásáhusaid ja vearrivuođaid maid olbmot leat gillán, ja buktá rávvagiid ja evttohusaid doaimmaide mat váikkuhivčče Ruoŧa sámepolitihka. Kommišuvdna berre guorahallat Ruoŧa stáhta veahkaválddálašvuođa sámiid vuostá ja sámiid olmmošnjuolggusvuođaid, ja maiddái evttohit heivvolaš doaibmabijuid mat njulgeše historjjálaš vearrivuođaid ja tráumá. Lea áibbas dárbbašlaš albma dárkilis guorahallamii mas váldá beaivečuovgga ovdii visot áššiid, vai Ruoŧŧa sáhttá divvugoahtit boares vearu gova sámiid ektui.